Tranh chấp trên Biển Đông giữa Việt Nam và Trung Quốc năm 2011 là một phần trong tranh chấp chủ quyền Biển Đông, bắt đầu từ vụ tàu Bình Minh 02 bị các tàu hải giám Trung Quốc cắt cáp thăm dò diễn ra vào ngày 26 tháng 5 năm 2011, đánh dấu sự leo thang trong tranh chấp ở Biển Đông, được phía Việt Nam xem là hành động gây hấn, vi phạm chủ quyền thuộc loại nghiêm trọng nhất mà Trung Quốc từng thực hiện tại vùng biển của Việt Nam.[1][2] Tuy nhiên, Trung Quốc lại cho rằng chính Việt Nam mới là bên đã vi phạm chủ quyền và hoạt động bất hợp pháp trên lãnh hải Trung Quốc.[3][4]
Contents
Sự kiện tàu Bình Minh 02[sửa|sửa mã nguồn]
Ngày 26 tháng 5 năm 2011, Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam tuyên bố ba tàu hải giám của Trung Quốc xâm nhập vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, phá hoại thiết bị và cản trở tàu khảo sát địa chấn Bình Minh 02 của Tập đoàn đang hoạt động tại vùng biển miền Trung chỉ cách mũi Đại Lãnh của tỉnh Phú Yên 120 hải lý.[5][6][7] Hành động này đánh dấu sự leo thang trong hành động gây hấn của Trung Quốc đối với Việt Nam, được báo chí chính thống của Việt Nam thông tin rộng rãi, kịp thời, có sự phản đối bằng lời có mức độ của nhà cầm quyền Việt Nam, gây ra dư luận bức xúc cho người dân Việt Nam.[8] Đây được coi là hành động vi phạm chủ quyền thuộc loại nghiêm trọng nhất mà Trung Quốc từng thực hiện tại vùng biển của Việt Nam tính tới tháng 5 năm 2011.[9]
Diễn biến vấn đề[sửa|sửa mã nguồn]
Tàu địa chấn Bình Minh 02 ( thường trực Tập đoàn Dầu khí Nước Ta – PVN ) đang tiến hành khảo sát địa chấn tại khu vực lô 125, 126, 148, 149 ở thềm lục địa miền Trung của Nước Ta ( đều nằm trọn vẹn trong vùng độc quyền kinh tế tài chính và thềm lục địa của Nước Ta ) triển khai kế hoạch PVN đã phê duyệt chương trình thăm dò khai thác dầu khí năm 2011 .
Vào lúc 05h05′ ngày 26/5/2011, rada tàu địa chấn Bình Minh 02 đã phát hiện có tàu lạ đang chuyển động rất nhanh về phía khu vực khảo sát. Sau đó 5 phút thì phát hiện tiếp hai tàu nữa đi từ phía ngoài vào. Đó là ba tàu hải giám của Trung Quốc chạy thẳng vào khu vực khảo sát mà không có cảnh báo.[cần dẫn nguồn]
Vào lúc 05 h58 ‘ tàu hải giám Trung Quốc đã dữ thế chủ động chạy qua khu vực thả dây cáp, cắt cáp thăm dò của tàu Bình Minh 02. Tọa độ bị cắt cáp là vị trí 12 ° 48 ’ 25 ” vĩ độ Bắc và 111 ° 26 ’ 48 ” kinh độ Đông, chỉ cách mũi Đại Lãnh ( Phú Yên ) khoảng chừng 120 hải lý, nằm trọn vẹn trong vùng độc quyền kinh tế tài chính thuộc quyền chủ quyền lãnh thổ của Nước Ta. [ 10 ]Ba tàu Hải giám Trung Quốc đã làm ảnh hưởng tác động, cản trở hoạt động giải trí thông thường của tàu địa chấn Bình Minh 02. Sau đó liên tục uy hiếp tàu Bình Minh 02 và thông tin là tàu Bình Minh đã vi phạm chủ quyền lãnh thổ của Trung Quốc. Nhưng tàu Bình Minh của PVN cương quyết bác bỏ luận điệu của tàu hải giám Trung Quốc và chứng minh và khẳng định rằng tàu Bình Minh đang nằm trong vùng độc quyền kinh tế tài chính thuộc quyền chủ quyền lãnh thổ của Nước Ta .
Việc các tàu hải giám Trung Quốc vào rất sâu trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam để phá hoại, cản trở các hoạt động thăm dò khảo sát bình thường của PVN là một hành động hết sức ngang ngược, vi phạm trắng trợn đối với quyền chủ quyền của Việt Nam, gây thiệt hại lớn về kinh tế và cản trở hoạt động của PVN.[cần dẫn nguồn]
Đấu khẩu giữa đôi bên[sửa|sửa mã nguồn]
Ngày 28 tháng 5, Bộ Ngoại giao Nước Ta nói Trung Quốc vi phạm nghiêm trọng quyền chủ quyền lãnh thổ của Nước Ta, nhu yếu nước này ” chấm hết ngay, không tái diễn ” những hành vi đó, đồng thời đòi bồi thường thiệt hại. Nước Ta cũng cho rằng hành vi của Trung Quốc vi phạm Công ước Luật biển năm 1982 của Liên Hiệp Quốc, trái với ý thức và lời văn của công bố năm 2002 giữa ASEAN và Trung Quốc về ứng xử của những bên trên Biển Đông, cũng như ” nhận thức chung của chỉ huy cấp cao hai nước “. [ 11 ]Cùng ngày, phản hồi cáo buộc của Nước Ta, phía Trung Quốc nói vấn đề ngày 26 tháng 5 là ” hoạt động giải trí thông thường trong vùng biển chủ quyền lãnh thổ của nước này “. [ 3 ] Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Khương Du công bố ” Trung Quốc phản đối việc Nước Ta thăm dò và khai thác dầu khí tại khu vực Biển Đông thuộc chủ quyền lãnh thổ của Trung Quốc “, vì nó ” đi ngược lại quyền lợi và chủ quyền lãnh thổ của Trung Quốc tại Biển Đông, vi phạm nhận thức chung mà hai bên đã đạt được về yếu tố này “. [ 3 ]
Ngày 29 tháng 5, phát Ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam Nguyễn Phương Nga bác bỏ tuyên bố của bà Khương Du, nói khu vực xảy ra sự việc không thể do Trung Quốc quản lý, và cáo buộc nước này đang “làm phức tạp thêm tình hình ở Biển Đông”, “cố tình làm dư luận hiểu nhầm khu vực không có tranh chấp thành khu vực tranh chấp“.[12] Bà Phương Nga nói chính hành động của Trung Quốc đã đi ngược lại “nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai nước” và “lời kêu gọi giải quyết các tranh chấp liên quan bằng biện pháp hòa bình của chính họ”.[12] Việt Nam cũng khẳng định yêu sách “đường lưỡi bò” (đường chín đoạn) của Trung Quốc là “không có cơ sở pháp lý“.[12]
Ngày 31 tháng 5, người Phát ngôn Khương Du nhắc lại lập trường của Trung Quốc là tàu hải giám của họ chỉ ” thao tác thực thi pháp lý trước sự hoạt động giải trí phạm pháp của tàu Nước Ta “. [ 4 ] Bộ Ngoại giao Trung Quốc khẳng định chắc chắn ” đây là hành vi trọn vẹn chính đáng ” của Trung Quốc, và nhu yếu Nước Ta dừng ngay những hoạt động giải trí ở Biển Đông và không gây thêm rắc rối. [ 4 ] Tân Hoa xã vào ngày 3 tháng 6 đã trích lời người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi nói những cáo buộc của Nước Ta là ” trọn vẹn bịa đặt ” và ” Trung Quốc luôn cam kết gìn giữ tự do và không thay đổi tại Biển Đông “. [ 13 ]Ở một góc nhìn khác, việc thiết kế xây dựng khu công trình hữu nghị do Trung Quốc viện trợ không hoàn trả lên tới 200 triệu nhân dân tệ cho nhà nước Nước Ta vẫn diễn ra. Không tới 1 tuần sau đó, vào ngày 2 tháng 6, Phó Thủ tướng Nước Ta Hoàng Trung Hải giao Ủy ban nhân dân thành phố Thành Phố Hà Nội chỉ huy sớm tiến hành dự án Bất Động Sản và khẩn trương kiến thiết xây dựng Cung Hữu nghị Việt – Trung tại xã Mễ Trì, huyện Từ Liêm, thành phố TP. Hà Nội. [ 14 ]
Vụ tàu Viking II[sửa|sửa mã nguồn]
Ngày 9 tháng 6 năm 2011, 2 tuần sau vụ tàu Bình Minh 02, một tàu thăm dò dầu khí khác của Nước Ta thuê lại liên tục bị tàu Trung Quốc phá hoại thiết bị. [ 15 ] [ 16 ] [ 17 ]
Diễn biến vấn đề[sửa|sửa mã nguồn]
Tàu khảo sát địa chấn 3D Viking 2 của liên kết kinh doanh CGG Veritas ( Pháp ) được Tổng công ty Cổ phần Dịch Vụ Thương Mại Kỹ thuật Dầu khí Nước Ta thuê để thăm dò dầu khí ngoài khơi Vũng Tàu đã bị 1 ” tàu cá ” của Trung Quốc ( mang số hiệu 6226 ) chạy với vận tốc cao ngang qua và dùng ” thiết bị chuyên sử dụng ” cắt dây cáp, khiến tàu này phải ngừng hoạt động giải trí. [ 15 ] [ 16 ] Tiếp đó, 2 ” tàu cá ” khác của Trung Quốc ( mang số hiệu 311 và 303 ) tiến vào ” giải cứu ” để tàu số 6226 rút lui bảo đảm an toàn. [ 15 ] [ 17 ]
Cáo buộc qua lại giữa đôi bên[sửa|sửa mã nguồn]
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nước Ta Nguyễn Phương Nga xác nhận vấn đề trên, và lại ” phản đối can đảm và mạnh mẽ việc Trung Quốc vi phạm nghiêm trọng quyền chủ quyền lãnh thổ và quyền tài phán vương quốc của Nước Ta “, nhu yếu phía Trung Quốc xuất phát từ tầm cao kế hoạch của quan hệ Việt – Trung, ” chấm hết ngay và không để tái diễn ” những vấn đề như vậy. [ 15 ] Bộ Ngoại giao Nước Ta cũng đã gặp đại diện thay mặt Đại sứ quán Trung Quốc tại Thành Phố Hà Nội để phản đối. [ 15 ]Cùng ngày, phản hồi cáo buộc của Nước Ta, Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói ” tàu cá ” nước này không cắt cáp của tàu Viking 2, mà ngược lại đã bị tàu có vũ trang của Nước Ta ” đuổi bắt “, ” kéo lê ” trong hơn 1 tiếng đồng hồ đeo tay, ” rình rập đe dọa nghiêm trọng tính mạng con người của ngư dân Trung Quốc “. [ 18 ] Ông Hồng Lỗi cáo buộc Nước Ta đã ” vi phạm chủ quyền lãnh thổ của Trung Quốc ” trong vụ tàu Viking 2, và nói ” vùng biển xảy ra sự cố là của Trung Quốc, nhiều thế hệ ngư dân Trung Quốc đã đánh bắt cá ( cá ) trong vùng biển này “. [ 18 ] ” Lưới của một trong những tàu cá Trung Quốc bị vướng vào dây cáp của một tàu thăm dò dầu khí Nước Ta, vốn đang hoạt động giải trí phạm pháp trong vùng biển này “, phát ngôn nhân này nói. [ 18 ]
Phản ứng của Bộ Quốc phòng hai bên[sửa|sửa mã nguồn]
Ngày 3 tháng 6, bên lề Đối thoại Shangri-La tại Nước Singapore, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Nước Ta Phùng Quang Thanh chứng minh và khẳng định trong cuộc gặp với người đồng cấp Lương Quang Liệt : ” Đảng, Nhà nước, Quân đội và nhân dân Nước Ta rất là coi trọng quan hệ đoàn kết hữu nghị, hợp tác tổng lực với Trung Quốc “. [ 19 ]Tờ Nhân dân Nhật báo của Trung Quốc thì trích lời tướng Phùng Quang Thanh : ” Trung Quốc là bạn bè tốt, đối tác chiến lược tốt, bè bạn tốt và chiến sỹ tốt của Nước Ta “, [ 13 ] và ông Su Hao ( Tô Hạo ) từ Đại học Ngoại giao Trung Quốc khen Nước Ta ” ở đầu cuối cũng tỏ ra biết điều “. [ 13 ]Trong khi đó, báo chí truyền thông Nước Ta đưa tin : khi phía Nước Ta bày tỏ sự ” bức xúc của dư luận ” về vấn đề ngày 26 tháng 5 ” khiến chỉ huy Đảng và Nhà nước quan ngại “, tướng Lương Quang Liệt công bố ” Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc không có hành vi can dự nào vào vấn đề vừa diễn ra. ” [ 19 ]Trong hai ngày 19 và 20 tháng 6, Nước Ta phái 2 tàu thủy quân ( mang số hiệu HQ375 và HQ376 ) tham gia tuần tra phối hợp cùng hải quân Trung Quốc tại Vịnh Bắc Bộ. Hai tàu Nước Ta sau đó sẽ qua eo biển Quỳnh Châu vào cảng Trạm Giang để thăm chính thức Trung Quốc và ” giao lưu hữu nghị với Hải quân Trung Quốc “. [ 20 ]
Bộ Quốc phòng Trung Quốc loan báo sẽ diễn tập thủy quân tại Biển Đông vào cuối tháng 6 năm 2011, và nói đây chỉ là cuộc ” tập trận thường kỳ trong vùng biển quốc tế phía Tây Thái Bình Dương, tương thích với pháp luật quốc tế, không có ý đồ rình rập đe dọa và cũng không nhằm mục đích vào vương quốc nào “. [ 18 ] Cuộc tập trận của Trung Quốc sẽ diễn ra trong 3 ngày. [ 21 ]Ngày 7 tháng 6, Nước Ta cũng loan báo sẽ tập trận bắn đạn thật tại khu vực Hòn Ông ngoài khơi Quảng Nam vào ngày 13 tháng 6 năm 2011, từ 08 đến 12 giờ và từ 19 đến 24 giờ. [ 22 ] Sau đó, sang ngày 14 tháng 6 sẽ có đợt bắn dự bị, cũng lê dài đến nửa đêm. [ 22 ] Hải quân Nước Ta chỉ bắn pháo và những loại đạn thường, không có tên lửa. [ 23 ]Giống như phía Trung Quốc, Nước Ta cũng công bố ” đây là hoạt động giải trí huấn luyện và đào tạo thường thì hàng năm “, nhưng ấn bản tiếng Anh của Hoàn Cầu Thời Báo ( Trung Quốc ) vẫn cho rằng đây là ” cuộc phô diễn sức mạnh quân sự chiến lược nhằm mục đích thử thách Trung Quốc “, và viết : ” Hoạt động này diễn ra sau khi đã có cảnh báo nhắc nhở TP.HN phải chấm hết ngay việc vi phạm chủ quyền lãnh thổ của Trung Quốc tại Nam Hải ( Biển Đông ) “. [ 23 ]
Báo South China Morning Post của Hồng Kông loan tin Việt Nam và Hoa Kỳ chuẩn bị diễn tập hải quân chung.[24] Người Phát ngôn của Hạm đội 7 – Jeff Davis – nói các hoạt động này “đã được lên lịch từ lâu” và “không liên quan tới tình hình căng thẳng hiện tại giữa các nước Việt Nam, Philippines và Trung Quốc”.[24]
Trung Quốc công bố ” phản đối thế lực bên ngoài can dự vào tranh chấp biển Nam Hải “, và cảnh cáo ” những vương quốc không liên quan hãy rút lui “. [ 25 ] Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi nói : ” Chúng tôi kỳ vọng là những nước không liên can trực tiếp đến yếu tố Nam Hải hãy nghiêm chỉnh tôn trọng quyền của những nước có tương quan xử lý yếu tố trải qua đàm phán “. [ 25 ]
Các vụ đụng độ khác[sửa|sửa mã nguồn]
Trước đó, một tàu đánh cá khác của ngư dân Tỉnh Quảng Ngãi cũng đã bị một tàu có trang bị vũ khí của Trung Quốc chặn bắt và tịch thu ngư cụ, gia tài khi đang neo đậu tại khu vực đá Lồi thuộc quần đảo Hoàng Sa. [ 29 ]Ngày 14 tháng 7, Trung Quốc đã làm lễ tiễn tàu ngư chính số 46012 lên đường đi tuần tra ở khu vực Nam Sa ( Nước Ta gọi là Trường Sa ). Theo Tân Hoa xã, tàu này có 22 thủy thủ sẽ hoạt động giải trí ở khu vực đá Vành Khăn trong thời hạn 50 ngày để ” bộc lộ chủ quyền lãnh thổ và sự quản trị của Trung Quốc ” so với quần đảo Trường Sa. [ 29 ]Trước tình hình tiếp tục bị Trung Quốc gây hấn, Nước Ta khuyến khích ngư dân ” bám biển ” và những chính quyền sở tại địa phương đưa ra giải pháp để giúp ngư dân ” bám biển “. [ 30 ] Một ngư dân kiên trì ” bám biển ” được tung hô là ” sói biển ” đã được doanh nghiệp cho vay 300 triệu đồng để shopping tàu và ngư cụ liên tục ra khơi sau khi ông này 4 lần bị Trung Quốc bắt giữ và tịch thu gia tài. [ 31 ] Việc ngư dân ” bám biển ” được cho là sẽ góp thêm phần ” bảo vệ chủ quyền lãnh thổ biển hòn đảo “. [ 31 ]
Phản ứng quốc tế[sửa|sửa mã nguồn]
Đô đốc Robert Willard, Tư lệnh Bộ Chỉ huy Thái Bình Dương của Hoa Kỳ phát biểu: “Mỹ không đứng về bên nào trong một cuộc tranh chấp”, “Đây là một cam kết chắc chắn để cho thấy rằng các bên liên quan tới tranh chấp cần phải cùng nhau giải quyết vấn đề một cách hòa bình và thông qua đối thoại, chứ không phải bằng những va chạm trên biển hoặc trên không”.[32]
Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ Jim Webb, quản trị Tiểu ban Đông Á tại Thượng viện và từng là Bộ trưởng Hải quân, cùng với James Inhofe, vào ngày 13 tháng 6 đã đưa ra một nghị quyết lên án Trung Quốc sử dụng vũ lực trong việc tranh chấp chủ quyền lãnh thổ. Nghị quyết đặc biệt quan trọng nhắc đến vụ Bình Minh 02 và Viking II cũng như một cuộc đụng độ khác giữa Trung Quốc và Philippines. [ 33 ] [ 34 ]Ngày 17 tháng 6, Mỹ và Nước Ta đã ra thông cáo chung sau vòng Đối thoại về chính trị, an ninh-quốc phòng Việt – Mỹ lần thứ 4 diễn ra tại Washington D.C., lôi kéo ” duy trì tự do, không thay đổi, bảo đảm an toàn và tự do lưu thông hàng hải tại Biển Đông ” và ” không sử dụng vũ lực để xử lý tranh chấp “. [ 21 ]Bộ Ngoại giao Nước Singapore, một vương quốc không có tranh chấp chủ quyền lãnh thổ trong khu vực, lôi kéo Trung Quốc ” công bố chủ quyền lãnh thổ tại Biển Đông với mức độ đúng chuẩn hơn chính do sự thiếu rõ ràng lúc bấy giờ của họ đã gây ra mối quan ngại nghiêm trọng trong hội đồng hàng hải quốc tế “. [ 35 ]
Với sự kiện này, các phương tiện truyền thông chính thống của Việt Nam như báo Thanh niên, báo Tuổi trẻ, VNExpress, Vietnamnet,… đều viết bài, giật tít đăng tin về vụ tàu Bình Minh 02 và đều có thái độ chỉ trích nặng nề đối với hành động cắt cáp thăm dò của phía Trung Quốc, khẳng định hành động của Trung Quốc là “ngang ngược”, xâm phạm chủ quyền Việt Nam.[cần dẫn nguồn]
Nhận xét về câu “Hải quân Việt Nam sẽ làm mọi việc cần thiết để bảo vệ vững chắc hòa bình, độc lập chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam” của bà Nguyễn Phương Nga trong cuộc họp báo ngày 29 tháng 5, tờ Hoàn Cầu Thời Báo của Trung Quốc thách thức: “Nếu Việt Nam thực sự sẵn sàng làm mọi việc cần thiết, cứ việc thử sức mình xem”.[36] Tờ báo này nói “Trung Quốc là nước lớn, sức mạnh hơn hẳn Việt Nam”, nhưng “luôn tìm cách tránh leo thang xung đột”, “không muốn ép buộc Việt Nam”, tuy nhiên “sự kiềm chế của Trung Quốc không phải là không có giới hạn”.[36]
Theo Nhân dân Nhật báo Trung Quốc bản online ngày 31/5 trong bài “Chuyên gia: Việt Nam có ý đồ gây hấn trên Biển Đông, Trung Quốc không thể cứ tự kiềm chế mãi” thì nguyên nhân xa của việc cắt cáp tàu Bình Minh 02 là do “Việt Nam thường có thái độ kích động, liên tục khai thác dầu khí ở vùng tranh chấp và di dân ra các đảo tranh chấp khiến Trung Quốc không thể nhịn được nữa”.[37]
Báo chí quốc tế diễn đạt đây là sự leo thang của căng thẳng mệt mỏi trong tranh chấp tại Biển Đông giữa Trung Quốc và những nước tương quan, gồm Nước Ta, Philippines. [ 9 ] [ 38 ]Ngày 11 tháng 6, Nhật báo Hoàn Cầu do Đảng Cộng sản Trung Quốc xuất bản đã đăng 1 bài xã luận chỉ bằng tiếng Hoa, trong đó nói Nước Ta đang vận dụng ” chủ nghĩa dân tộc bản địa ở hình thức thấp kém nhất để tạo ra sự thù địch mới giữa hai nước “. [ 39 ] Báo này nhấn mạnh vấn đề Trung Quốc ” luôn tôn trọng những nước nhỏ “, nhưng khi một nước nhỏ lại ” tìm cách tống tiền Trung Quốc ” thì người dân Trung Quốc ” một mặt cảm thấy tức giận, mặt khác cảm thấy buồn cười nữa “. [ 39 ] Bài xã luận được Kết luận : ” nếu Nước Ta tưởng rằng càng gây rối thì càng hưởng lợi thì hãy đọc lại lịch sử dân tộc “. [ 39 ]Một số nhà phản hồi Trung Quốc cho rằng nguyên do Nước Ta lên tiếng can đảm và mạnh mẽ hơn trước về tranh chấp trên Biển Đông là vì lúc bấy giờ nền kinh tế tài chính Nước Ta đang suy thoái và khủng hoảng, lạm phát kinh tế ngày càng tăng, dẫn đến thực trạng bất mãn, và chính quyền sở tại Nước Ta cần một quân địch bên ngoài để người dân Nước Ta quên đi những yếu tố trong nước. [ 40 ] [ 41 ]Ngày 21 tháng 6, Hoàn Cầu Nhật báo phiên bản tiếng Anh đăng một bài xã luận với tựa đề ” Trung Quốc phải phản ứng đối với khiêu khích của Nước Ta “, trong đó lôi kéo Trung Quốc phải chuẩn bị sẵn sàng hai kế hoạch : một là ” đàm phán với Nước Ta để đi đến một giải pháp độc lập “, và hoặc là ” đối trả sự khiêu khích của Việt Nam bằng những đòn đánh chính trị, kinh tế tài chính, và ngay cả quân sự chiến lược “. [ 42 ] Đồng thời, tờ báo lôi kéo Trung Quốc phải nói rõ nếu có đánh trả Nước Ta thì Trung Quốc sẽ chiếm lại những hòn hòn đảo mà Nước Ta đang chiếm đóng. [ 42 ]
Phản ứng của người dân[sửa|sửa mã nguồn]
Đã có những phản ứng được cho là tự phát của dân cư, doanh nghiệp lôi kéo tuần hành ôn hòa chống Trung Quốc tại Đại sứ quán và Lãnh sự quán ở thành phố Hồ Chi Minh vào ngày chủ nhật 5 tháng 6, bỏ những tour du lịch Trung Quốc hoặc không Giao hàng du lịch khách Trung Quốc thăm Côn Đảo, yêu cầu sử dụng ngoại giao nhân dân … [ 43 ] [ 44 ] [ 45 ] [ 46 ]Ngày 7 tháng 6, Phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi nói : ” Trung Quốc có chủ quyền lãnh thổ không hề tranh cãi so với quần đảo Nam Sa ( Nước Ta gọi là Trường Sa ) [ 23 ] và những vùng lãnh hải lân cận “. [ 47 ] Bắc Kinh cũng thúc giục Nước Ta phải có ” những nỗ lực tráng lệ ” nhằm mục đích xử lý ” thực trạng khó chịu ” quanh vùng lãnh hải đang tranh chấp ở Biển Đông, sau khi hàng trăm người tham gia cuộc biểu tình chống Trung Quốc tại Nước Ta. [ 47 ]
Theo một cuộc thăm dò ý kiến trên Internet của tờ Văn vị Báo, tờ báo Hồng Kông được cho là có lập trường của Đảng Cộng sản Trung Quốc, trên 85% người tham gia cho rằng họ phản đối lập trường của Việt Nam trong vụ tranh chấp.[48]
Các đợt biểu tình chống Trung Quốc[sửa|sửa mã nguồn]
Theo tường thuật của đài Đài truyền hình BBC Việt ngữ thì diễn biến những đợt biểu tình chống Trung Quốc như sau :Ngày 5 tháng 6, nhiều người tụ tập tại TP. Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh biểu tình chống chủ trương của Trung Quốc tại Biển Đông. [ 49 ] Họ tụ tập trước cửa Đại sứ quán và Lãnh sự quán Trung Quốc, mặc áo T-shirt màu đỏ có sao vàng, hát quốc ca mang theo những khẩu hiệu ” Phản đối Trung Quốc gây hấn “, ” Trung Quốc hãy chấm hết việc xâm lược biển hòn đảo của Nước Ta ” và bày tỏ quan điểm rằng Hoàng Sa và Trường Sa là của Nước Ta. Đám đông tụ họp được gần nửa tiếng, tới khoảng chừng gần 8 : 45 phút sáng thì bị công an giải tán. [ 49 ] Thứ trưởng Quốc phòng Nước Ta Nguyễn Chí Vịnh nói với Đài truyền hình BBC : ” Đây là hành vi tự phát của dân cư “, nhưng ” không nên, dù đây là bắt nguồn từ lòng yêu nước “. [ 49 ] Theo Thông tấn xã Nước Ta, đây là do sự tụ tập tự phát của một số ít ít người Việt yêu nước, và sau khi được những đoàn thể tính năng chính quyền sở tại Nước Ta lý giải họ đã giải tán, và Thông tấn xã Nước Ta cho rằng thông tin họ ” biểu tình phản đối Trung Quốc ” là ” sai thực sự “. [ 50 ]
Ngày 12 tháng 6, một số người lại tuần hành chống Trung Quốc tại Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh.[51] Họ mặc áo đỏ sao vàng vốn thường được dùng lúc đi xem đội tuyển bóng đá Việt Nam thi đấu, mang theo các biểu ngữ “Hoàng Sa, Trường Sa là của Việt Nam”, “Phản đối Trung Quốc xâm lấn biển Việt Nam”, “Phản đối Trung Quốc gây hấn Việt Nam”, “Trung Quốc hãy thực hiện Tuyên bố về cách ứng xử của các bên trên Biển Đông DOC”… và cả chân dung Đại tướng Võ Nguyên Giáp với hàng chữ “Quân đội Nhân dân Việt Nam muôn năm”.[51] Công an đã phân tán đoàn biểu tình làm nhiều nhóm nhỏ. Sau khi bị phân tán, đến khoảng sau 11 giờ hoạt động cũng chấm dứt.[51]
Đạo diễn điện ảnh, nhà thơ Đỗ Minh Tuấn nói với Đài truyền hình BBC là ông đã bị công an bắt đưa về đồn khi đang cùng khoảng chừng 300 người biểu tình đi xung quanh Hồ Hoàn Kiếm. [ 52 ] Nhưng sau khi gọi điện cho Trung tướng Hữu Ước, Tổng Biên tập Báo Công an Nhân dân, nơi ông vẫn liên tục cộng tác viết bài, thì đạo diễn Đỗ Minh Tuấn được thả ra. [ 52 ]Ngày 19 tháng 6, lại có biểu tình chống Trung Quốc lần thứ ba. [ 20 ] Cũng như 2 lần trước, cuộc biểu tình diễn ra vào ngày chủ nhật, và hàng trăm người tụ tập trước Đại sứ quán Trung Quốc ở Thành Phố Hà Nội với những biểu ngữ như ” Hoàng Sa – Trường Sa là của Nước Ta “, ” Trung Quốc hãy chấm hết xâm lược chủ quyền lãnh thổ Nước Ta ” … Theo Đài truyền hình BBC, trong số những người biểu tình có những nhân vật được nhiều người biết đến như tiến sỹ Nguyễn Quang A, bác sĩ Phạm Hồng Sơn và luật sư Nguyễn Thị Dương Hà, vợ của Cù Huy Hà Vũ [ 20 ] – người được cho là tù nhân lương tâm. [ 53 ]Theo Đài truyền hình BBC, cho đến ngày 3 tháng 7, những đợt biểu tình chống Trung Quốc tại Nước Ta đã lê dài đến tuần thứ 5 liên tục. [ 54 ] Trong đợt biểu tình lần thứ 6 diễn ra vào chủ nhật ngày 10 tháng 7, công an Nước Ta đã tạm giữ hàng chục người, gồm có cả phóng viên báo chí và nhà báo thao tác cho những hãng thông tin quốc tế như AP, NHK và Asahi Shimbun của Nhật. [ 55 ] [ 56 ] Tổ chức Theo dõi Nhân quyền ( HRW ) và Ủy ban bảo vệ những nhà báo ( CPJ ) đã lên tiếng chỉ trích, lên án Nước Ta về vấn đề trên. [ 55 ] [ 56 ]Theo Đài truyền hình BBC và RFA, đợt biểu tình chống Trung Quốc lần thứ 7 diễn ra vào ngày 17 tháng 7 cũng đã bị công an giải tán một cách ” thô bạo “, một số ít người được cho là đã bị công an đánh trước khi thả ra. [ 57 ] [ 58 ] [ 59 ] Việc ngăn cản biểu tình này diễn ra sau khi Thứ trưởng Ngoại giao Nước Ta Hồ Xuân Sơn đi thăm Bắc Kinh vào ngày 25 tháng 6 và thống nhất với Trung Quốc tăng cường ” khuynh hướng dư luận ” nhằm mục đích tránh có những lời lẽ và hành vi hoàn toàn có thể gây phương hại tới ” quan hệ hữu nghị và tin cậy lẫn nhau ” giữa nhân dân hai nước. [ 29 ]Chủ nhật ngày 24 tháng 7 đã diễn ra đợt biểu tình lần thứ 8 liên tục. [ 60 ] Có đến hàng trăm người tham gia tại TP.HN, gồm có nhiều nhân sĩ tri thức và người trẻ tuổi. [ 60 ] Đoàn biểu tình ủng hộ báo Đại Đoàn Kết vì đã lôi kéo vinh danh những binh sĩ Nước Ta quyết tử khi chiến đấu chống Trung Quốc tại Hoàng Sa năm 1974 ( Hải chiến Hoàng Sa 1974 ) và Trường Sa năm 1988 ( Hải chiến Trường Sa 1988. [ 60 ] Họ cũng hô khẩu hiệu phản đối trước trụ sở báo Thành Phố Hà Nội Mới vì tờ báo này đã đăng bài ca ngợi tướng Trung Quốc Hứa Thế Hữu, người đã có công với Trung Quốc trong cuộc chiến tranh biên giới Việt-Trung năm 1979. [ 60 ]Sau 10 tuần biểu tình liên tục, vào ngày 18 tháng 8, Ủy ban Nhân dân thành phố Thành Phố Hà Nội chính thức nhu yếu người dân ” chấm hết mọi hoạt động giải trí tụ tập, biểu tình, tuần hành tự phát trên địa phận thành phố “. [ 61 ] Theo Ủy ban Nhân dân thành phố TP.HN, những cuộc biểu tình sau này là do ” những thế lực chống đối nhà nước Nước Ta trong và ngoài nước đã và đang lôi kéo, kích động, hướng dẫn quần chúng biểu tình, tuần hành gây mất bảo mật an ninh trật tự ở Thủ đô ” và ” những cuộc tụ tập, biểu tình, tuần hành tự phát đã gây tác động ảnh hưởng xấu đến trật tự bảo đảm an toàn xã hội, đến hình ảnh Thủ đô TP. Hà Nội – Thành phố vì tự do ; tiềm ẩn những yếu tố gây mất không thay đổi chính trị ; tác động ảnh hưởng xấu đi tới việc triển khai đường lối, quan hệ đối ngoại “. [ 62 ] [ 63 ]
Ngày 21 tháng 8, nhiều người vẫn tiếp tục biểu tình, bất chấp lệnh cấm của Ủy ban Nhân dân Hà Nội. Công an đã bắt giữ ít nhất 15 người.[64]
Các cuộc tiến công trên mạng[sửa|sửa mã nguồn]
Nhiều trang mạng của Trung Quốc, một số website của chính phủ Trung Quốc với đuôi gov.cn bị các hacker Việt Nam đột nhập, đánh phá và gửi lên đó các thông điệp khẳng định chủ quyền của Việt Nam tại Hoàng Sa và Trường Sa.[65][66] Đến ngày 9 tháng 6, vài trang web như của chính quyền thành phố Hàng Châu, tỉnh Chiết Giang vẫn còn tê liệt.[66]
Ngày 8 tháng 6, hàng loạt website Việt Nam bị tấn công,[67] để lại các thông điệp bằng tiếng Trung Quốc, hình ảnh quốc kỳ[68] và cả quốc ca Trung Quốc.[66][68] Vài ngày sau, con số trang web của Việt Nam bị tấn công lên tới 1500,[69] bao gồm website của Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam,[70] Ban Quản trị Trung tâm Dữ liệu Hoàng Sa,[66] trang web của các cơ quan, đơn vị bộ ngành có tên miền gov.vn, Trung tâm Biên, Phiên dịch Quốc gia thuộc Bộ Ngoại giao Việt Nam,[66] Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam,[66] các công cụ tìm kiếm, và cả của các doanh nghiệp.[69] Đây được cho là hành động trả đũa của hacker Trung Quốc sau khi các website của họ bị hacker tấn công vào ngày 2 tháng 6.[66][68]