– Những người con giỏi giang nhưng lại bội bạc với cha mẹ đã để lại trong lòng những nỗi đau, đó là sự suy đồi về mặt đạo đức, đáng tiếc ta lại không khó trong cuộc sống này. Người dân bao phen dạy sóng trước sự vô tâm của doanh nghiệp khi họ xả nước thải chưa qua xử lý ra môi trường. Nguồn nước bị ô nhiễm sinh vật khó sống, những làng ung thư xuất hiện nhiều vô kể. Họ đang tự đầu độc con cháu họ, đất nước họ. Những cuộc chiến tranh của những vũ khí tối tân của những kẻ độc tài máu lạnh đã bao lần đưa trái đất đến bên bờ diệt chủng.
– Dẫn chứng : Một bạn học viên học giỏi nhưng không trợ giúp bạn hữu văn minh là người ích kỉ. Một người có tài nhưng muôn nghĩ trò hãm hại người khác để lấy phần lợi về mình sẽ không được mọi người tin cậy. Một người phong phú nhưng nghèo khó về tình người sẽ không được niềm hạnh phúc, bị mọi người xa lánh. Một công dân có hiểu biết có kĩ năng thiên bẩm nhưng không góp thêm phần làm quốc gia giàu đẹp là một người thiếu nghĩa vụ và trách nhiệm. Ích kỉ, không được tin yêu, bị xa lánh, thiếu niềm tin nghĩa vụ và trách nhiệm, vậy có tài cũng trở nên vô ích. Tài năng không song song với đạo đức thì cũng ” cháy rụi ” theo thời hạn .
Bài mẫu
Bác Hồ, vị cha già muôn vàn kính yêu của dân tộc bản địa ta luôn chăm sóc đến việc rèn luyện nhân cách cho thế hệ trẻ, đặc biệt quan trọng là lứa tuổi học viên. Trong một lần chuyện trò với học viên, Bác đã dạy : “ Có tài mà không có đức là người vô dụng, có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó ” .
Lời dạy của Bác đã khắc sâu trong tâm hồn, trí tuệ thế hệ trẻ, được lưu lại mãi với thời hạn. Cho đến giờ đây lời dạy của Bác vẫn vang vọng trong tâm hồn mọi người. Muốn hiểu rõ ý nghĩa lời dạy của Bác, trước hết ta phải hiểu khái niệm “ đức ” và “ tài ”. Theo em, nói về ” tài ” là nói về trí tuệ, kỹ năng và kiến thức, kinh nghiệm tay nghề và năng lượng. “ Tài ” là khá năng hoàn thành xong trách nhiệm với hiệu quả cao, xử lý tốt mọi khó khăn vất vả xảy ra và luôn phát minh sáng tạo trong việc làm. “ Đức ” là đạo đức, là niềm tin hết lòng ship hàng nhân dân, là cần, kiệm, liêm, chính, gan góc khắc phục khó khăn vất vả, chịu đựng mọi gian nan và luôn luôn sống với mục tiêu : “ Mỗi người vì mọi người ” .
Từ khái niệm “tài” và “đức”, từ yêu cầu của cuộc sống, Bác đã đưa ra kết luận: “Có tài mà không có đức là người vô dụng”. Một con người có tài mà không có đức thì con người đó không có ích cho cuộc sống. Trong thực tế cuộc sống và trong văn học, em đều thấy lời dạy của Bác hoàn toàn đúng, nó thể hiện cách đánh giá giá trị của con người. Có tài, có hiểu biết, có kinh nghiệm nhưng lại không mang sự hiểu biết đó phục vụ nhân dân, làm đẹp giàu cho đất nước thì cái tài đó hoàn toàn vô ích. Một người có tài mà chỉ thu vén cho lợi ích cá nhân thì người đó cũng trở thành người vô dụng mà thôi. Mặt khác, con người có tài mà làm việc xấu, trái với đạo đức, trái với lương tâm thì không những chỉ là vô ích mà còn có hại, cái tài ớ đây không đáng được trân trọng nữa.
Trong đời sống kiến thiết xây dựng chủ nghĩa xã hội, quốc gia ta còn gặp khó khăn vất vả rất nhiều. Nó yên cầu phải có nhiều người có tài, có đức. Song, người có tài chỉ nghĩ đến quyền lợi cá thể, không mang sự hiểu biết và kinh nghiệm tay nghề của mình để tạo ra của cái cho quốc gia, thì những con người đó đều là vô ích, cái tài của họ đáng bỏ đi … Thực tiễn cho thấy con người có năng lực càng cao mà không có đạo đức thì mối đe dọa của nó thật to lớn. Một người có tài, trong khi quốc gia đang gặp khó khăn vất vả, đang cần họ mà họ lại chỉ lo cho cá thể thì họ không những đã không góp thêm phần làm đẹp cho quốc gia mà có khi còn mang lại những thiệt hại to lớn cho quốc gia. Bác nói “ Có tài mà không có đức là người vô dụng ” thật không sai chút nào !
Trong trong thực tiễn, từ xưa tới nay đạo đức là phẩm chất không hề thiếu được so với mỗi con người. Đạo đức, tính cách con người là cái quý nhất. Mất đạo đức, con người khác nào loài vật ! Song, không có năng lực thì con người làm việc cũng rất khó khăn vất vả, chật vật. Tài năng giúp cho tất cả chúng ta hoàn thành xong tốt mọi việc làm. Có đức, muốn Giao hàng tốt cho quốc gia nhưng năng lực không có thì họ không đạt được những ý muốn cúa mình. Nhiều khi vì không có năng lực, họ đã làm hỏng việc mà làm hại đến cả sự nghiệp chung. Một người cán bộ quản lí hợp tác xã có ý thức, ý chí và nghĩa vụ và trách nhiệm cao nhưng năng lực kém sẽ làm cho việc làm lúng túng, sai sót và khó khăn vất vả … Trong một nhà máy sản xuất, người chỉ huy sống mẫu mực nhưng không có tài thì nhà máy sản xuất sẽ làm ăn thua lỗ và dẫn đến bờ vực phá sản. Quả thật, ngoài đạo đức, năng lực cũng là một yếu tố rất thiết yếu. nó Giao hàng cho chính đời sống của tất cả chúng ta. Vì vậy “ tài ” luôn luôn song song với “ đức ”, một người có đức chưa đủ mà còn có cả năng lực và khi tất cả chúng ta rèn luyện thì phải rèn luyện cả “ đức ” lẫn “ tài ” .
Rõ ràng “ đức ” và “ tài ” là hai mặt không hề thiếu nhau đươc trong phẩm chất cùa con người lao động kiểu mới. Hai nhân vật này không loại trừ nhau mà bổ trợ cho nhau, tạo nên phẩm chất của con người tăng trưởng tổng lực. Từ xưa, những cụ già thường nói : “ Tiên học lễ ” thứ nhất so với con người phải là yếu tố đạo đức. yếu tố đó là gốc là yếu tố quyết định hành động, “ tài ” là bộc lộ đơn cử của “ đức ”, không có khái niệm đạo đức chung chung, tách rời hiệu suất cao việc làm .
Vì vậy, “tài” và “đức” phải hài hòa trong phẩm chất của con người lao động kiểu mới, giúp họ làm giàu đẹp cho quê hương và đất nước. Anh Hồ Giáo là một hình ảnh điển hình. Anh tận tụy say mê công việc, đem hết tài năng, sức lực của mình vào công việc lai tạo giống bò cho đất nước. Đó là hình ảnh anh thanh niên trong tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long. Anh đã chọn cho mình cuộc sống cống hiến thầm lặng cho đất nước mặc dù phải xa cuộc sống của con người đô thị, chịu cái giá rét, cô đơn trên ngọn núi cao hai nghìn sáu trăm mét. Với lòng say mê nghề nghiệp, anh đem từng hiểu biết, những kinh nghiệm áp dụng vào việc làm, góp phần không nhỏ vào công cuộc chiến đấu bảo vệ đồng quê xanh tươi của Tổ quốc… Đó cũng chính là hình ảnh cô kĩ sư trẻ đã dám rời bỏ cuộc sống,ư thành thị, dám vứt bỏ mối tình đầu mà cô cho là nhạt nhẽo để đến với vùng rừng núi xa xôi, hẻo lánh, đem hết tài năng và sức lực để phục vụ nhân dân và đất nước… Họ là những hình ảnh con người lao động kiểu mới có tài và có đức. Những hình ảnh trên một lần nữa khẳng định được tính đúng đắn trong lời dạy của Bác: Những con người có tài, có đức đều là những con người có ích cho đất nước và cho xã hội. Hình ảnh những con người đó đáng kính trọng và đáng mến biết bao.
Bác Hồ là một tấm gương sáng về tài và đức. Với lời dạy trên, Bác muốn nói với thế hệ trẻ rằng : Con người có ý nghĩa nhất so với đời sống là con người được tu dưỡng, rèn luyện tổng lực cả về tài và đức. Một nhân cách tổng lực, cao đẹp là sự tích hợp hài hòa giữa năng lực và phẩm chất đạo đức … Lời dạy của Bác là mục tiêu cho mọi hoạt động giải trí rèn luyện của thế hệ trẻ, tạo nên những chuyển biến về chất trong sự nghiệp giáo dục và huấn luyện và đào tạo của tất cả chúng ta … Lời dạy đó vừa có ý nghĩa lí luận, vừa có giá trị thực tiễn nên đã vạch ra được phương hướng tu dưỡng cho mỗi người là phải rèn luyện cả tài lẫn đức để trở thành một con người tổng lực .
Tuy giờ đây Bác Hồ đã đi xa nhưng lời dạy của Bác về tài và đức vẫn vang vọng cho đến tận giờ đây và ngàn đời sau : tài, đức phải được phối hợp hòa giải để tạo nên nhân cách con người mới. Thực hiện lời dạy của Bác Hồ, em thấy mình phải ra sức trau dồi, rèn luyện cả đức lẫn tài để trở thành người lao động tổng lực, có ích cho quốc gia, cho cuộc sông .
Loigiaihay.com