Tượng Di Lặc, Viện bảo tàng Patan, Kathmandu
Bụt tương lai Di Lặc ( ở giữa ), Gandhara, thế kỷ thứ 3
Di-lặc hay Di Lặc (zh. 彌勒, sa. maitreya, pi. metteyya là cách phiên âm, dịch nghĩa là “người có lòng từ”, cũng có thuyết có tên là Vô Năng Thắng (zh. 無能勝, sa. ajita), phiên âm Hán-Việt là A-dật-đa, là một vị Bụt hay Bồ tát trong quan niệm Đạo Bụt.
Bạn đang đọc: Di-lặc – Wikipedia tiếng Việt
Trong Đạo Bụt Tây Tạng, Di-lặc được thờ cúng rất thoáng rộng. Trong Đạo Bụt Nước Trung Hoa, từ thế kỷ 10, hòa thượng Bố Đại được xem là hiện thân của Di Lặc. Điều này dẫn đến rất nhiều hình tượng Bụt Di Lặc bị khắc hoạ là một ông già to béo đang cười .
Contents
Truyền thuyết và tầm cỡ[sửa|sửa mã nguồn]
Theo kinh điển Phật giáo, Di Lặc là vị Bồ tát sẽ xuất hiện trên Trái Đất, đạt được giác ngộ hoàn toàn, giảng dạy Phật Pháp, giáo hóa chúng sinh, và chứng ngộ thành Phật. Phật Di Lặc sẽ là vị Phật kế tiếp Đức Phật lịch sử Thích Ca Mâu Ni. Cõi giáo hóa của Bồ Tát hiện nay là nội viên của cõi trời Đâu-suất (sa. tuṣita). Bồ Tát Di-lặc được tiên tri sẽ giáng sinh trong kiếp giảm của tiểu kiếp, khi nhân thọ là 80.000 năm trở đi vào 5 đại kiếp về sau, tức khoảng hơn 5 tỉ năm nữa theo năm Trái Đất, khi Phật Pháp đã hoàn toàn bị loài người lãng quên.
Sự tích về Phật Di Lặc được tìm thấy trong những tài liệu tầm cỡ của tổng thể những truyền thống lịch sử Phật giáo ( Thượng tọa bộ, Đại thừa, Kim cương thừa ), và được gật đầu bởi hầu hết những Phật tử như thể một sự kiện sẽ diễn ra khi Phật Pháp đã bị quên lãng trên Trái Đất, và Bồ Tát Di-lặc sẽ là bậc giác ngộ Pháp và thuyết lại cho chúng sinh, tựa như như những vị Phật lịch sử dân tộc đã làm trong quá khứ .Nếu năm đức Phật Open trên Trái Đất được xem là hóa thân của Ngũ Phật thì Bồ Tát Di-lặc được xem như hóa thân của Thành sở tác trí ( xem Phật gia, Ngũ trí ) .
Có thuyết cho rằng, chính Bồ Tát Di-lặc là người khởi xướng hệ phái Duy thức của Đại thừa. Một số học giả cho rằng, vị này chính là Maitreyanātha (sa. Maitreya-nātha), thầy truyền giáo lý Duy thức cho Vô Trước (sa. asaṅga). Truyền thống Phật giáo Tây Tạng cho rằng, Ngài là tác giả của năm bài luận, được gọi là Di Lặc (Từ Thị) ngũ luận:
- Đại thừa tối thượng luận hoặc Cứu cánh nhất thừa bảo tính luận (sa. mahāyānottaratantra)
- Pháp pháp tính phân biệt luận (sa. dharmadharmatāvibaṅga)
- Trung biên phân biệt luận (sa. madhyāntavibhāga-śāstra)
- Hiện quán trang nghiêm luận (sa. abhisamayālaṅkāra)
- Đại thừa kinh trang nghiêm luận (sa. mahāyānasūtralaṅkāra)
Như đã nêu ở trên, Phật Di Lặc chỉ giáng sinh sau một thời hạn rất dài về sau, khi Phật Pháp đã trọn vẹn bị loài người quên béng. Theo kinh Pháp Diệt Tận, Phật Thích Ca đã nói rằng từ thời gian đó tới lúc Bồ Tát Di Lặc thành Phật là rất lâu xa, phải khoảng chừng 10 triệu năm. Tuy nhiên trong quá khứ, 1 số ít người đã tự xưng mình là Phật Di Lặc giáng thế để triển khai những mưu đồ chính trị. Năm 689, Võ Tắc Thiên đã hạ lệnh cho Pháp Lãng ngụy tạo Đại Vân Kinh, cho rằng Võ Hậu là Di-lặc hạ sanh. Khoảng năm 713 – 755, Vương Hoài Cổ cũng tự xưng là Tân Phật ( Phật Di-lặc ) rồi khởi binh làm mưa làm gió. Năm 1022 – 1063 đời Bắc Tống, Vương Túc thống lãnh tín đồ Di-lặc làm phản ở Bối Châu …Ở Nước Ta, giáo phái Bửu Sơn Kỳ Hương cho rằng Bồ Tát Di Lặc sẽ giáng sinh ngay ở Nước Ta .
Tên Từ Thị (Maitreya trong tiếng Phạn, hay là Metteyya trong tiếng Pāli) xuất phát từ truyền thuyết: vì muốn giáo hóa các chúng sanh nên từ lúc mới phát tâm, Ngài đã không ăn thịt chúng sanh. Còn theo Đại Nhật Kinh Sớ, Từ Thị nghĩa là chủng tính từ bi, gồm hai chữ: Từ trong Tứ vô lượng tâm (Từ, Bi, Hỷ, Xả) của Phật, Thị là chủng, họ, tộc, do lòng Từ đó sanh ra từ chủng tính Như Lai, có năng lực làm cho tất cả thế gian không đoạn dứt Phật chủng.
Còn theo phẩm Tùy Hỷ trong Kinh Pháp Hoa và Kinh Bình Đẳng Giác, Di-lặc chính là A-dật-đa (tiếng Phạn: Ajita, Hán dịch là Vô Thắng, Vô Năng Thắng hoặc Vô Tam Độc). Ngài là một vị đệ tử của Phật Thích-ca. Nhưng theo Kinh Thuyết Bản trong Trung A-hàm 13, Kinh Xuất Diệu 6 và Luận Đại Tỳ-bà-sa 178, Di-lặc và A-dật-đa là hai nhân vật khác nhau. Trong bài kệ tựa phẩm Bỉ Ngạn Đạo (Pàràyana) của Kinh Tập (Sutta – nipàta) thuộc Đại Tạng Kinh Pàli đều nêu cả hai tên A-dật-đa (Ajita) và Đế-tu Di-lặc (Tissametteyya), tức hoàn toàn cho đó là hai người khác nhau.
Xem thêm: Lập lá số tử vi
Từ Thị được đề cập sớm nhất ở Cakavatti ( Sihanada ) Sutta, Digha Nikaya 26 trong Kinh tạng Pali. Một số kinh Pali khác không có sự Open của Ngài, dẫn đến việc hoài nghi tính xác nhận của một số ít bài kinh. Hầu hết những bài giảng của Đức Phật được trình diễn ở dạng hỏi đáp, trong đó, đức Phật giải đáp những vướng mắc của đệ tử, hoặc trong một số ít toàn cảnh thích hợp khác. Nhưng kinh này có một khởi đầu và kết thúc, trong đó Đức Phật đang chuyện trò với những nhà sư về một cái gì đó trọn vẹn khác. Điều này dẫn Gombrich đến Tóm lại rằng một trong hai loại kinh là ngụy tạo, hoặc tối thiểu bị trá hình .
Trong tranh hay tượng, Di-lặc ngồi trên mặt đất, hình tượng chuẩn bị sẵn sàng đứng dậy đi giáo hóa chúng sinh .Tại Trung Quốc, Bồ Tát Di-lặc cũng hay được trình diễn với tướng mập tròn vui tươi, trẻ con quấn quýt xung quanh. Người ta tin rằng đó chính là hình ảnh của Bố Đại Hòa thượng, một hóa thân của Di-lặc ở thế kỉ thứ 10 .
Theo Phật giáo Nguyên thủy và Nam Tông[sửa|sửa mã nguồn]
Theo Phật giáo Nguyên thủy, Nam Tông và Bắc Tông ( đến thế kỷ 10 )
Hình tượng Di Lặc này là dựa theo tính cách của hòa thượng Bố Đại, được xem là một hiện thân của Di-lặc trong Phật giáo Trung Quốc, khoảng chừng từ thế kỷ 10
Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]
Source: Thabet
Category: Phong thủy